Łętowe

Niewielka wieś (1180 mieszkańców) u podnóża pasma Ostrej, Ogorzałej i Dziurczaka, należąca do gminy Mszana Dolna. Nazwa wywodzi się wg prof. Kobylińskiej od imienia ?Łat? ? założyciela wsi, i jest formą dzierżawczą tego imienia.

Pierwotnie nazwą „Łętowe” określano tylko tutejszy potok, potem określenie to przylgnęło do całej osady. Wedle innej hipotezy nazwa wywodzi się od rodziny Łączków, licznie zamieszkujących okolicę w średniowieczu. Łętowe składa się zasadniczo z dwóch części: właściwego Łętowego oraz Nowej Wsi rozciągniętej wzdłuż potoku Wierzbienica, wypływającego ze stoków Kobylicy i Dziurczaka. Według miejscowej tradycji najstarszym osiedlem były Michory. W średniowieczu obszar Łętowego należał do starostwa nowotarskiego, a po jego podziale w 1532 r. do tzw. dzierżawy wielkoporębskiej (podobnie jak sąsiednie wsie Łostówka czy Mszana Górna). Dzierżawcami wsi byli m.in. Pieniążkowie, Lubomirscy i Sanguszkowie.
Szkoła rozpoczęła swą działalność w 1889 r., nauczyciel opłacany w naturze przez miejscowych uczył w prywatnej chałupie Jana Piwowara na osiedlu Bulaki. W tym okresie wieś licząca ok. 500 mieszkańców była własnością Wodzickich, dzierżących tzw. „klucz wielkoporębski”. Parafia w Łętowem istnieje od 1942 r., wcześniej obszar wsi był przyporządkowany parafii w Mszanie Dolnej. W czasie wojny Łętowe było bazą oddziałów partyzanckich ze względu na sąsiedztwo znacznych obszarów leśnych na stokach Mogielicy i Jasienia. Miał tu swoją siedzibę słynny oddział AK pod dowództwem kpt. Jana Stachury „Adama”, pochodzącego z Mszany Dolnej. 
Po wojnie wielu mieszkańców Łętowego wyjechało „za chlebem” na tzw. Ziemie Odzyskane, osiedlając się głównie w gminie Bytom Odrzański. Nie zapomnieli jednak o tradycji i kulturze przodków, powołując na miejscu zespół regionalny „Wierzbniczanie”, kultywujący pieśni i zwyczaje Zagórzan. Łętowianie z „Kresów Zachodnich” aktywnie uczestniczą po dziś dzień w życiu kulturalnym Łętowego, przyjeżdżając do rodzinnej wsi swych ojców i dziadów i biorąc udział w imprezach folklorystycznych. 
W 1979 r. ukończono budowę nowoczesnej dużej świątyni p.w. Matki Bożej Królowej Polski, prowadzonej obecnie przez księży Saletynów. Kamień węgielny pod jej budowę poświęcił arcybiskup Karol Wojtyła. W ołtarzu głównym znajduje się obraz namalowany w 1943 r. przez znanego artystę Stanisława Ciężadlika z Mszany Dolnej.
Ponadto w Łętowem można zobaczyć kilka ciekawych kapliczek:
•Kaplica neogotycka na osiedlu Niedojady (górna część wsi), zbudowana w l. 1905-1909 jako kaplica mszalna, wewnątrz drewniany neogotycki ołtarz wykonany przez stolarza z Dobrej. Kaplica została gruntownie odnowiona w 2000 r. przez okolicznych mieszkańców.
•W tzw. Nowej Wsi przy wąskiej drodze z Łostówki znajduje się najstarsza kapliczka fundacji rodziny Kusiów, pochodząca z pocz. XIX., zbudowana z cegły (obecnie otynkowana).
•W osiedlu Adamy (w północno – zachodniej części Łętowego) stoi kamienna figura z 1893 r. z rzeźbą Chrystusa Ukrzyżowanego.
 

Warte uwagi

Powiązane informacje

Gospodarstwo agroturystyczne

Krzysztof Cetera Łętowe 244

Patronat medialny

Partnerzy